Quy định bồi thường về nhà ở khi xây trên đất nông nghiệp bị thu hồi
Chị Lê Thị Nguyệt (Đồng Văn, Hà Nam) thắc mắc rằng liệu xây nhà trên đất nông nghiệp khi bị thu hồi có được bồi thường giá trị của căn nhà đó không?
Thu hồi đất nông nghiệp sẽ không được bồi thường về nhà trên đất
Trả lời cho câu hỏi này, Luật sư Nguyễn Phó Dũng - Giám đốc Công ty Luật TNHH OPIC và Cộng sự, Đoàn luật sư Thành phố Hà Nội - cho biết:
Đất nông nghiệp là loại đất được sử dụng vào mục đích trồng trọt, chăn nuôi, sản xuất nông nghiệp... Trong khi đó, nhà ở được xây dựng trên đất thổ cư (hay còn gọi là đất ở) thuộc nhóm đất phi nông nghiệp. Đồng thời, tại Điều 5 Luật Đất đai 2024 cũng nêu rõ nguyên tắc sử dụng đất trong đó có sử dụng đất đúng mục đích sử dụng. Do đó, việc xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp là hành vi xây dựng nhà ở trái phép.
Tại khoản 2 Điều 105 Luật Đất đai 2024 cũng nêu rõ trường hợp Nhà nước thu hồi đất không được bồi thường tài sản gắn liền với đất, trong đó có: Tài sản gắn liền với đất được tạo lập trái quy định của pháp luật hoặc tạo lập trong thời hạn hiệu lực của thông báo thu hồi đất của cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định của Luật này.
Căn cứ theo các quy định trên, hành vi xây nhà trên đất nông nghiệp là hành vi xây nhà trái quy định pháp luật, do vậy trường hợp bị thu hồi đất nông nghiệp sẽ không được bồi thường về nhà trên đất.
Xây nhà trên đất nông nghiệp có thể bị phạt tới 300 triệu đồng
Tự ý xây nhà trên đất nông nghiệp là hành vi sử dụng đất không đúng mục đích và sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính. Điều 10 Nghị định 123/2024/NĐ-CP quy định mức tiền phạt khi tự ý chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp khác như sau:
Hành vi chuyển đất nông nghiệp không phải là đất trồng lúa, không phải là đất lâm nghiệp sang đất phi nông nghiệp thuộc địa giới hành chính của phường, thị trấn thì mức xử phạt bằng 2 lần mức phạt tương ứng.
Biện pháp khắc phục hậu quả:
- Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm, trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 139 Luật Đất đai;
- Buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm.